11.11: Oanh tạc cơ Mỹ bay gần đảo nhân tạo Trung Quốc

Chào các bạn,

Tôi xin lỗi vì không gửi Newsletter trong khoảng hơn 10 ngày qua. Chắc các bạn cũng có thể hiểu lý do là vì tôi dành nhiều thời gian theo dõi cuộc bầu cử tổng thống kịch tính ở Mỹ.

Kể từ hôm nay, bản tin sẽ được gửi lại đều đặn như trước. Vì quãng thời gian ngắt quãng nên bản tin hôm nay sẽ điểm lại một số tin tức đáng chú ý mà có thể các bạn đã đọc qua.

1. Oanh tạc cơ B-1B ở Biển Đông

Tờ The Japan Times hôm nay cho biết Không quân Thái Bình Dương của Mỹ xác nhận các oanh tạc cơ đã bay đến Biển Đông từ căn cứ Andersen ở đảo Guam trong ngày thứ bảy và chủ nhật vừa qua (giờ Mỹ, nghĩa là trong ngày 8.11, giờ Việt Nam).

Không quân Mỹ cho biết chuyến bay không liên quan đến “hoạt động tự do hàng hải” và là sứ mệnh thông thường ở không phận quốc tế theo đúng luật pháp quốc tế.

Trước đó, tài khoản Twitter Aircraft Spots chuyên theo dõi hoạt động máy bay quân sự Mỹ đăng đường bay của hai chiếc B-1B cho thấy chúng vòng qua quần đảo Trường Sa trong sứ mệnh được mô tả là “có vẻ giống như một chiến dịch FONOP”.

Aircraft Spots @AircraftSpots

On November 8th, USAF B-1Bs DUNK01 & 02 flew round trip from Andersen AFB, Guam to the South China Sea, at one point flying near the Spratly Islands. This flight sends a clear message to China and appeared to be a FONOP operation.

Sở dĩ như thế bởi theo đường bay được Aircraft Spots vẽ lại, máy bay bay khá sát quần đảo Trường Sa.

Để xác định cụ thể, tôi đã thu thập chi tiết và đo đạc đường bay của B-1B ngày 8.11. Theo đó, có thời điểm hai oanh tạc cơ bay cách Đá Chữ Thập mà Trung Quốc chiếm đóng chỉ khoảng 45 hải lý. (Xem hình).

Đây là một cự ly khá gần và với hai oanh tạc cơ bay trang bị đầy đủ vũ khí bay ở khoảng cách như thế, hàm ý đe dọa có thể được lực lượng Trung Quốc trú đóng bất hợp pháp trên Đá Chữ Thập cảm thấy rõ.

Trong một diễn biến khác diễn ra cùng ngày, kênh tiếng Anh CGTN của Đài truyền hình trung ương Trung Quốc đăng đoạn clip về việc chiến đấu cơ Trung Quốc tiến hành chuyến bay 10 tiếng đồng hồ xuống Biển Đông, với hình ảnh bay gần Đá Xu Bi.

Tuy nhiên, đoạn clip này từng được Đài truyền hình Hồ Nam của Trung Quốc đăng vào đầu tháng 8. Như vậy, chuyến bay không phải diễn ra gần đây.

Việc Trung Quốc xử lý lại thông tin “nguội” để đăng tải trong cùng ngày B-1B tiến hành sứ mệnh ở Biển Đông cho thấy hai diễn biến này có thể liên quan, và gợi ý Trung Quốc cảm thấy “sức ép” từ chuyến bay mới nhất của B-1B đủ để họ phải phát đi một thông điệp phản hồi.

2. Hải cảnh Trung Quốc sẽ được phép nổ súng ở Biển Đông

Trong lúc gần như cả thế giới dõi theo kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, Trung Quốc ngày 4.11 đã công bố dự luật cho phép hải cảnh Trung Quốc sử dụng vũ khí với tàu nước ngoài tại những vùng biển mà Bắc Kinh cho là thuộc quyền tài phán họ.

Xin phép được trích dẫn phân tích trong bài viết trên tờ Vietnamnet ngày 10.11 của chuyên gia Hoàng Việt:

Đặc biệt, điều 19 của dự luật trao quyền cho lực lượng hải cảnh Trung Quốc, bao gồm cả việc sử dụng vũ khí, khi chủ quyền quốc gia, quyền chủ quyền và quyền tài phán bị các tổ chức hoặc cá nhân nước ngoài xâm phạm bất hợp pháp trên biển hoặc đối mặt với nguy cơ sắp bị xâm phạm bất hợp pháp. Dự luật cũng làm rõ những loại vũ khí - cầm tay, trên tàu hoặc trên không - có thể được sử dụng trong các trường hợp khác nhau.

Dự luật cũng cho phép lực lượng hải cảnh đưa các đảo nhân tạo mà Trung Quốc đã bồi lấp, cải tạo và xây dựng trái phép trên Biển Đông (trong đó có 7 thực thể tại quần đảo Trường Sa và một số thực thể tại quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam) vào trong phạm vi bảo vệ của lực lượng này, cho phép họ tham gia thực thi pháp luật trên tất cả các vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa và cả trên không. 

Thậm chí, dự luật còn cho phép hải cảnh dỡ bỏ các công trình do nước ngoài xây dựng tại những vùng biển thuộc "quyền quản lý" của lực lượng này. Ngoài ra, hải cảnh còn được tịch thu và tiêu hủy tàu nước ngoài nếu họ "xâm phạm trái phép vùng biển" của Trung Quốc.

Có thể thấy đây là diễn biến hết sức đáng lo ngại, có nguy cơ châm ngòi và làm leo thang những vụ va chạm, xung đột ở Biển Đông, nếu hải cảnh Trung Quốc ngang ngược tiến hành các hành động mà họ sẽ được trao quyền, đặc biệt tại các vùng biển Trung Quốc ngụy xưng ở Biển Đông.

Sau Việt Nam, Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi ngày 10.11 cũng lên tiếng bày tỏ lo ngại về dự luật nguy hiểm này.

3. Thủy quân lục chiến Mỹ và Đài Loan

Theo tờ Taiwan News, Bộ tư lệnh Hải quân Đài Loan ngày 9.11 xác nhận một nhóm thủy quân lục chiến Mỹ đã đến huấn luyện chung với các binh sĩ của hòn đảo này theo lời mời của quân đội Đài Loan. Lực lượng hai bên sẽ tiến hành huấn luyện chung trong 4 tuần kể từ đầu tuần này.

Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1979, Đài Bắc thừa nhận thủy quân lục chiến Mỹ tiến hành huấn luyện chung ở Đài Loan, dù Mỹ vẫn thường gửi số lượng nhỏ các binh sĩ thuộc các quân chủng khác nhau đến Đài Loan huấn luyện trong quá khứ.

Tuy nhiên, một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên nói với tờ The Japan Times rằng “hiện không có thủy quân lục chiến Mỹ nào ở Đài Loan lúc này”.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ John Suple cũng cho biết các thông tin về việc thủy quân lục chiến Mỹ ở Đài Loan là “không chính xác”.

4. Hai giàn khoan Trung Quốc trở lại Biển Đông

Cục Hải sự tỉnh Hải Nam ngày 9.11 thông báo giàn khoan Lam Kình 1 và Hải Dương 981 sẽ được triển khai hoạt động tại Biển Đông.

Cụ thể, Hải Dương 981 sẽ hoạt động tại vị trí 17-24.05N/110-37.62E từ 9.11 đến 15.12 trong khi Lam Kình 1 hoạt động tại vị trí 17-31.84N/110-46.01E từ 9.11 đến 30.1.2021.

Đây là những vị trí nằm bên kia đường trung tuyến giả định ở ngoài vịnh Bắc Bộ và các giàn khoan Trung Quốc trước nay vẫn thường xuyên được triển khai hoạt động ở khu vực này. Thế nên, diễn biến này không có gì khác thường. Có thể các giàn khoan được triển khai trở lại sau thời gian tránh bão.

Vì vậy, thông tin này chỉ dành cho những ai muốn theo dõi vị trí và lịch trình hoạt động của các giàn khoan Trung Quốc ở Biển Đông mà thôi.

5. Các tin tức khác

Campuchia phá dỡ thêm một cở sở quân sự do Mỹ xây dựng

Hội thảo quốc tế về Biển Đông lần thứ 12 từ 15-17.11

Ngoại trưởng Malaysia kêu gọi ASEAN ưu tiên giải quyết tranh chấp nội bộ ở Biển Đông

Tàu sân bay USS Nimitz sẽ tập trận Malabar cùng tàu sân bay Vikramaditya của Ấn Độ

Nhật Bản cân nhắc bán tàu khu trục cho Indonesia

Thân mến,

Duân