17.9: Nhật cử tàu ngầm đến Biển Đông, Đài Loan, bản đồ Việt Nam

Chào các bạn,

Vài ngày qua tôi có chút việc nên không gửi Newsletter như thường lệ được. Xin thứ lỗi!

Bản tin hôm nay sẽ có thông tin về việc Nhật cử tàu ngầm đến Biển Đông, Mỹ diễn tập chiếm tàu, nhận xét về bản đồ Việt Nam trên Facebook Đại sứ quán Mỹ….

I. Biển Đông, Đài Loan

1. Nhật thông báo cử tàu ngầm đến Biển Đông

Ngày 15.9, Lực lượng phòng vệ trên biển của Nhật Bản thông báo bổ sung một tàu ngầm tham gia chuyến tuần tra Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương 2020. (LINK)

Trước đó, vào ngày 1.9, phía Nhật Bản thông báo cử tàu sân bay trực thăng JS Kaga cùng tàu khu trục JS Ikazuchi tham gia chuyến tuần tra từ ngày 7.9 - 17.10.

Nhóm tàu này dự kiến sẽ thăm Sri Lanka ở Ấn Độ Dương và chắc chắn sẽ đi ngang qua cũng như có các hoạt động ở Biển Đông trong chuyến thành trình hơn 1 tháng.

Tuy thông cáo của Nhật Bản không nói rõ nhưng dựa vào số lượng thủy thủ đoàn là 70 người, có thể suy đoán tàu ngầm được bổ sung là tàu lớp Oyashio.

Đây không phải là lần đầu tiên tàu ngầm Nhật Bản được điều đến Biển Đông. Vào tháng 9.2018, tàu ngầm lớp lớp Oyashio JS Kuroshio đã tập trận với chính tàu Kaga ở Biển Đông trước khi ghé thăm cảng Cam Ranh của Việt Nam. (LINK)

Đó là cuộc tập trận đầu tiên của tàu ngầm Nhật ở Biển Đông và tàu Kaga khi đó cũng đang tiến hành chuyến tuần tra Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, điều đặc biệt là lần này Tokyo thông báo trước về việc triển khai tàu ngầm hộ tống nhóm tàu Kaga.

Động thái này có thể nhằm thách thức Trung Quốc, đồng thời bình thường hóa hoạt động của tàu ngầm Nhật Bản ở Biển Đông.

2. Thủy quân lục chiến Mỹ diễn tập chiếm tàu ở Biển Đông

Cuộc diễn tập chiếm tàu của Đơn vị viễn chinh Thủy quân lục chiến 31 và Nhóm sẵn sàng đổ bộ America diễn ra từ ngày 6.9 nhưng đến ngày 15.9 mới được Thủy quân lục chiến Mỹ công bố.

Theo quan sát của tôi lúc đó, tàu đổ bộ tấn công USS America chỉ vào Biển Đông trong khoảng thời gian rất ngắn từ ngày 5-6.9 và có lẽ chỉ để tiến hành duy nhất cuộc diễn tập này.

Trong tình hình căng thẳng hiện nay, người ta không thể không tự hỏi đối tượng thù địch giả định trong cuộc diễn tập chiếm tàu của Thủy quân lục chiến Mỹ là ai?

3. Đài Loan

Giữa lúc Trung Quốc tăng cường các hoạt động quân sự gây sức ép quanh Đài Loan, Bộ Quốc phòng Đài Loan đã mở mục “Động thái quân sự tức thời” trên website của bộ này để cung cấp kịp thời các hoạt động của máy bay, tàu bè Trung Quốc.

Các bản tin trong mục này bao gồm hình ảnh đồ họa mô phỏng đường bay của máy bay, cũng như hình ảnh của chúng.

Bản tin đầu tiên được đăng vào sáng nay, thông báo về hai chuyến bay của máy bay Y-8 Trung Quốc vào vùng nhận diện phòng không của Đài Loan ngày 16.9.

Trước đây, những thông tin dạng này chỉ được Bộ Quốc phòng Đài Loan cung cấp dưới hình thức thông cáo báo chí. Sự thay đổi của Đài Loan giống với cách làm của Nhật Bản lâu nay.

Nó cũng có thể nhằm mục đích ứng phó và xử lý kịp thời những nỗ lực tuyên truyền thông tin sai lạc, tin giả liên quan đến Đài Loan thời gian qua.

Ngày 16.9, Reuters dẫn bốn nguồn thạo tin tiết lộ Mỹ có kế hoạch bán đến 7 hệ thống vũ khí lớn cho Đài Loan, bao gồm thủy lôi, tên lửa hành trình và máy bay không người lái. (LINK)

Trong khi đó, trong động thái chắc chắn khiến Trung Quốc bực tức, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo Thứ trưởng Phát triển kinh tế, Năng lượng và Môi trường Keith Krach sẽ đến Đài Loan để tham dự lễ truy điệu cố Tổng thống Lý Đăng Huy vào ngày 19.9. (LINK)

4. Đại sứ quán Mỹ và hình bản đồ Việt Nam

Trong ngày 9.9, trang Facebook chính thức của Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam đăng hình ảnh có bản đồ Việt Nam với đầy đủ quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Chi tiết này gây xôn xao và được nhiều người suy diễn là Mỹ ngầm thể hiện sự công nhận với tuyên bố chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

Tuy nhiên, cũng gây xôn xao không kém là khoảng ngày 15.9, sau khi nhiều tờ báo trong và ngoài nước đăng bài về sự việc này, Đại sứ quán Mỹ lẳng lặng thay bức ảnh bản đồ Việt Nam bằng một bức ảnh khác không có Hoàng Sa và Trường Sa, hay nói đúng hơn là “zoom in” bản đồ để phần vị trí Hoàng Sa và Trường Sa tương ứng bị che lấp bởi khung chữ ở bên phải.

Với những lập trường công bố từ trước đến nay, việc Mỹ công nhận chủ quyền của Việt Nam với Hoàng Sa và Trường Sa là không thực tế, về mặt quan điểm pháp lý từ góc độ của Mỹ cũng như về ngoại giao, chính trị.

Đầu tiên, cho đến nay Mỹ vẫn giữ trung lập với các tranh chấp chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông. (Dân biểu Scott Perry mới đây đề xuất dự luật H.R.7982 bác bỏ yêu sách của Trung Quốc với Hoàng Sa và Trường Sa nhưng ngay cả dự luật được thông qua và thực thi nó cũng không đứng về phía nào trong các bên tranh chấp còn lại).

Thứ hai, cho dù Mỹ có hết trung lập đi nữa thì họ cũng không thể quay lưng lại với các đồng minh và đối tác khác như Philippines, Malaysia và Brunei để đứng về Việt Nam trong tranh chấp ở Trường Sa. Tất nhiên, điều này có thể thay đổi nếu những tranh chấp này được giải quyết thông qua con đường tòa án trong tương lai.

Như vậy, việc Mỹ công khai quan điểm hay có những hành động biểu thị sự công nhận chủ quyền của Việt Nam với Hoàng Sa và Trường Sa trong lúc này là không hợp lý.

Vì thế, tôi đoán rằng việc bức ảnh có Hoàng Sa, Trường Sa được đăng tải có thể bắt nguồn từ sơ suất của một cá nhân nào đó (người Việt? ) phụ trách trang Facebook của Đại sứ quán hơn là một hành động có chủ đích. Chính vì sơ suất này, họ buộc phải chỉnh sửa lại bằng cách thay thế bức ảnh sau đó.

Đáng khen cho cơ quan ngoại giao của Mỹ là họ đã chọn cách zoom in bản đồ của Việt Nam để phần vị trí Hoàng Sa và Trường Sa bị che lấp đi (ở mức độ tương đối), thay vì xóa thẳng trên hình cũ.

II. Mỹ - Trung

1. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ: Quad sẽ hiệu quả hơn liên minh song phương

Phát biểu của Bộ trưởng Mark Esper được đưa ra trong cuộc hội thảo tại tổ chức nghiên cứu quốc phòng RAND Corporation ngày 16.9.  (LINK)

Tại sự kiện này, ông Esper cũng đưa ra kế hoạch tham vọng nhằm mở rộng đội tàu của hải quân từ 293 lên 355 chiếc. (LINK)

2. Trump không thích thỏa thuận TikTok - Oracle

Tổng thống Mỹ nói ông sẽ nghe báo cáo về đề xuất theo đó Oracle sẽ trở thành “nhà cung cấp công nghệ đáng tin cậy” cho hoạt động của TikTok ở Mỹ nhưng ông không thích ý tưởng công ty Bytedance của Trung Quốc vẫn nắm quyền kiểm soát. (LINK)

3. Mỹ truy nã 5 tin tặc Trung Quốc tấn công 100 công ty, tổ chức

Bộ Tư pháp Mỹ cho biết nạn nhân của nhóm tin tặc có tên APT 41 này bao gồm các công ty phần mền, công ty truyền thông xã hội, video game, trường đại học và chính phủ nước ngoài.

Tờ The Wall Street Journal dẫn lời các quan chức cho biết 5 tin tặc dường như cũng có liên hệ với tình báo Trung Quốc. (LINK)

II. Đọc thêm

• Lục quân Ấn Độ tuyên bố sẵn sàng cho chiến tranh toàn diện với Trung Quốc cả trong mùa đông

• PLA từng nâng cấp báo động chiến đấu sau vụ nổ súng với Ấn Độ

• Trung Quốc giận dữ vì cuộc điều tra của Úc liên quan đến tổng lãnh sự ở Sydney

• Lo ngại cho số phận người Úc ở Trung Quốc

• Chủ tịch EC: Sẵn sàng đề xuất Đạo luật Magnitsky của châu Âu

• Cường quốc châu Âu cân nhắc lao vào Biển Đông

• Trung Quốc là thất bại lớn nhất của Merkel

• Ý củng cố lập trường về Trung Quốc

• Đề xuất lập “liên minh công nghệ” đối phó Trung Quốc

• H & M cắt quan hệ với nhà cung cấp Trung Quốc vì Tân Cương

• Mỹ trừng phạt công ty Trung Quốc vì dự án ở Campuchia

Thân mến,

Duân