Tình hình bán đảo Triều Tiên căng thẳng trở lại với những phát biểu đanh thép liên tiếp được phát đi từ bà Kim Yo-jong, "bào muội" của nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un.
Mới nhất là tuyên bố của bà Kim được hãng thông tấn nhà nước KCNA phát đi đêm 13.6. Trong đó, bà này đe dọa nước này sẽ tiến hành hành động quân sự trả đũa đối với Hàn Quốc để phản ứng việc người Triều Tiên đào tẩu thả truyền đơn ra miền bắc.
Lời đe dọa mới nhất từ phía Triều Tiên được phía Hàn Quốc xem là nghiêm trọng với việc giới chức an ninh nước này nhóm họp khẩn cấp để bàn cách ứng phó vào sáng 14.6.
Phần đông giới quan sát cũng cho rằng Bình Nhưỡng có thể đang chuẩn bị cho một vụ khiêu khích thực sự trong vài ngày tới.
Cá nhân tôi cũng tin rằng Triều Tiên có thể sẽ không dọa suông lần này bởi Bình Nhưỡng dường như đang trải qua một quá trình chuyển giao quyền lực, giữa lúc có nhiều lo ngại về tình hình sức khỏe của nhà lãnh đạo Kim Jong-un.
Vị thế của "bào muội"
Về mặt chính thức, Kim Yo-jong vẫn là phó trưởng ban thứ nhất của một ban không được nhắc rõ thuộc Ban chấp hành Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên.
Hiện có hai khả năng bà là phó trưởng ban thứ nhất của Ban Tổ chức và Chỉ đạo Trung ương hoặc của Ban Mặt trận thống nhất Trung ương.
Tuy nhiên, bà Kim dường như đang điều hành quan hệ liên Triều với sự ủy quyền trực tiếp từ ông Kim Jong-un, chứ không phải với tư cách phó trưởng ban thứ nhất.
Điều này cũng được nhắc đến trong tuyên bố đêm 13.6: "Thực thi quyền hạn được ủy thác cho tôi bởi Lãnh tụ Tối cao, Đảng và Nhà nước, tôi đã chỉ thị cho các cơ quan của ban phụ trách các vấn đề với kẻ thù quyết liệt tiến hành hành động kế tiếp".
Tuy bố cũng này cùng với tuyên bố ngày 4.6 đều đe dọa xóa sổ Văn phòng liên lạc liên Triều, đồng thời đe dọa cắt đứt quan hệ với Hàn Quốc.
Vì các thỏa thuận liên Triều mới đây do chính ông Kim Jong-un và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in thiết lập, nên nếu không có sự ủy quyền và chuẩn thuận từ anh trai, bà Kim Yo-jong sẽ không được phép nhắc đến việc hủy bỏ nó.
Một điểm đáng chú ý nữa là trong 10 ngày qua, những tuyên bố của Kim Yo-jong được truyền thông cũng như quần chúng đối xử như trường hợp đặc biệt trước nay chỉ áp dụng cho Lãnh tụ Tối cao.
Đó là các cuộc mít tinh của các tầng lớp nhân dân ủng hộ tuyên bố của bà và bày tỏ sự phẫn nộ với chính quyền "bù nhìn" miền nam, với hình ảnh được đăng trang trọng trên trang nhất của tờ Rodong Sinmun, cơ quan ngôn luận của Đảng Lao động Triều Tiên.
Đó là các tuyên bố từ giới chức cấp cao phản hồi và bình luận về những phát biểu của bà Kim (đương nhiên là ủng hộ tuyệt đối).
Tờ Chosun Ilbo cách đây vài ngày lưu ý rằng kể từ đầu tháng 6, cụm từ "Trung ương Đảng" được tờ Rodong Sinmun nhắc đến 3 lần trong những bài viết liên quan đến các tuyên bố của bà Kim. Tức bà Kim Yo-jong có thể được xem như là "Trung ương Đảng", gợi ý về một vai trò "người kế thừa vĩ đại".
Người ta cũng từng đọc thấy những khẩu hiệu kiểu như "Đoàn kết xung quanh Trung ương Đảng" trong các lần "người kế thừa" được chỉ định trong nội bộ, vào thập niên 1970 (Kim Jong-il) và năm 2010 (Kim Jong-un).
Hành động quân sự?
Một lý do khác khiến tôi lo ngại là tình huống lần này gợi nhớ về những sự kiện quân sự trong quá khứ, khi Kim Jong-un được chỉ định là "người thừa kế".
Đó là các vụ đánh chìm tàu ROKS Cheonan vào tháng 3.2010 và vụ nã pháo vào đảo tiền tiêu Yeonpyeong vào tháng 11.2010.
Nhiều tiết lộ và phân tích sau này gợi ý những vụ khiêu khích có liên quan đến việc Kim Jong-un được chỉ định tiếp quản. Mục đích Kim Jong-un chỉ huy các vụ này có thể là nhằm lập uy với quân đội.
Đặc biệt, chúng ta chứng kiến sự tái xuất của Phó chủ tịch Ban chấp hành Trung ương Đảng Kim Yong-chol, cựu Trưởng ban Mặt trận thống nhất từng đóng vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán về hội nghị thượng đỉnh liên Triều và Mỹ - Triều.
Kim Yong-chol được cho là thất sủng sau thất bại của hội nghị thượng đỉnh Hà Nội vào tháng 2.2019. Tuy nhiên, ông ta vừa xuất hiện trở lại trong cuộc họp của các ban phụ trách vấn đề miền nam vào ngày 8.6. Cùng với Kim Yo-jong, Kim Yong-chol đã chỉ thị cắt đứt mọi đường dây liên lạc với miền nam.
Từng là Tổng cục trưởng Tổng cục Trinh sát, Kim Yong-chol được cho là người chủ mưu vụ đánh chìm tàu ROKS Cheonan năm 2010. Thế nên màn tài xuất của Kim Yong-chol càng củng cố thêm lo ngại về một cuộc khiêu khích quân sự.
Ngoài ra, nếu quả thực một quá trình chuyển giao quyền lực đang diễn ra, không loại trừ khả năng Kim Yong-chol sẽ chính là người phò tá Kim Yo-jong.
Nguyên nhân chuyển giao quyền lực có thể là vì Kim Jong-un gặp vấn đề sức khỏe thực sự và cần chuẩn bị cho trường hợp không may xảy ra, để duy trì quyền lực cho dòng máu Bạch Đầu Sơn của Kim Nhật Thành.
Những vấn đề này có thể chỉ mang tính suy diễn và đồn đoán. Nhưng có một điều chúng ta có thể khá chắc chắn là "bào muội" Kim Yo-jong đích thực là nhân vật số hai ở Triều Tiên lúc này.
Tôi sẽ tiếp tục theo dõi sát sao tình hình bán đảo Triều Tiên trong những ngày tới!
Thân ái!
Duân,
14.6.2020
Tôi nghĩ North Korea muốn níu sự chú ý của Mỹ, muốn thoát khỏi cái bóng của Trung quốc trong tình hình Trung quốc ngày càng bị thế giới cô lập.
Tks